Araştırmalar, özellikle ergenlerde ve genç yetişkinlerde ekran başında geçirilen aşırı zamanın uykudüzenini ve psikolojik sağlığı bozabileceğini, hatta konsantrasyon ve hafızada çeşitli sorunlar yaşanabileceğini veya demans benzeri semptomlara neden olabileceğini gösteriyor.
2011 yılında, o zamanlar 32 yaşında bir dijital marka stratejisti ve yeni anne olan Jessica Elefante, hafıza kaybı gibi endişe verici semptomlar yaşamaya başladığını ve bunun nedeninin dijital bağımlılığı olduğunu görüyor.
Şu anda 45 yaşında olan Elefante, “Uyandığım andan uykuya daldığım ana kadar tüm gün boyunca dijital olarak iletişim kuruyordum” diyor. Elefante birkaç doktora gittiğini ve Lyme hastalığından vitamin eksikliklerine kadar her türlü teste tabi tutulduğunu, ancak hiçbirinin yaşadığı sorunla ilişkilendirilemediğini anlatıyor.
Bir yıl sonra, kocası onu Hawaii’de sekiz günlük bir tatile çıkardığında telefonunu bir kenara bırakması konusunda uyarıyor ve sorunun ekran başında çok fazla vakit geçirmesinden kaynaklandığını fark ediyor. Ve Elefante, aşırı çevrimiçi olma deneyimini anlatan “Raising Hell, Living Well” adlı bir kitap yazıyor. Kitabında da ekran başında geçirilen zamanın ve sosyal medya kullanımının nasıl azaltılacağına dair ipuçlarını paylaşıyor.
1. 24 SAATLİK DİJİTAL DETOKS YAPIN
Elefante, telefon, dizüstü bilgisayar veya herhangi bir ekran olmaksızın 24 saat geçirmenin bile hem zihinsel bir sıfırlama hem de sizi çevrimiçi bağlı tutan tetikleyicileri belirlemenin bir yolu olarak yardımcı olduğunu söyledi.
Ayrıca detokslarda, sosyal etkileşimlerde telefonuna ne kadar bağımlı olduğunu da öğrendi.
2. SOSYAL MEDYAYI BELİRLİ GÜNLER KONTROL EDİN
Akıllı telefonlar ve sosyal medya uygulamaları artık ekran süresini takip edip kapanmak için hatırlatıcılar gönderse de Elefante bunları asla kullanmıyor:
“Bende zamanlayıcılar hiç çalışmıyor. Kendimi daha kötü hissetmemi sağlıyorlar. Onları sadece erteliyorum.”
Bunun yerine Instagram’ı yalnızca üç günde bir kontrol ediyor. Bu noktada arkadaşlar arasında sosyal medya üzerinden paylaşımlar yapılırken bunları kaçıracak olmaya hazırlı olmanız gerekir. İnsanlara geç yanıt vermek, dijital dünyaya daha az zaman ayırmanın bir bedeli olarak görülebilir.
3. YERİNE BAŞKA ŞEYLER KOYUN
Elefante, dijital dünyaya ara verirken onun yerine bir şeyler koymanın yararlı olabileceğini söylüyor: “Teknolojiye ara vermenin bu kadar zor olmasının bir nedenini de yeni bir şey eklemek yerine bir şeyi ortadan kaldırıyormuş gibi hissetmeniz. Vaktinizi sanki bir şeyi kaçırıyormuşsunuz gibi endişeli hissederek geçirmek yerine bir şeyler yapın. İşe giderken tablet yerine fiziksel bir kitap okumak veya çevrimiçi oyunlar oynamak yerine kalem ve kağıtla bulmacalar çözebilirsiniz.”
Sözlerine kendi deneyiminden bir örnek vererek devam ediyor: “Bir kamera aldım, gerçek bir film kamerası ile yürüyüşlere çıkmaya başladım. Telefonum olmadığında stresli ve endişeli hissetmememi sağladı.”
